Dostupni linkovi

Umjetna inteligencija korištena u ratu u Gazi za identifikaciju meta


Palestinke gledaju kroz prozor u gradu Rafa, tokom tektućeg sukoba Izraela i Hamasa, Pojas Gaze 2. april 2024.
Palestinke gledaju kroz prozor u gradu Rafa, tokom tektućeg sukoba Izraela i Hamasa, Pojas Gaze 2. april 2024.

Izraelske obavještajni izvori su otkrili korištenje sistema "Lavanda" u ratu u Gazi i tvrde da je dato dopuštenje za ubijanje civila u potjeri za militantima Hamasa, kojeg su SAD i Evropska unija proglasile terorističkom organizacijom.

Izraelska vojska je razvila program koji se bazira na umjetnoj inteligenciji poznat kao "Lavanda" i koristi se kako bi identifikovao mete. Sistem Lavanda je igrao ključnu ulogu u ranoj fazi rata u Pojasu Gaze, pišu svjetski mediji.

Još neistraženo područje ratovanja

Kampanja bombardovanja Izraelske vojske u Gazi koristila je prethodno neobjavljenu bazu podataka koju pokreće vještačka inteligencija. Ova baza je u jednom trenutku identifikovala 37. 000 potencijalnih meta na osnovu njihovih veza sa Hamasom, kako su naveli obavještajni izvori povezani sa ratom, napisao je Guardian.

Osim što govore o korištenju sistema vještačke inteligencije, nazvanog Lavanda, obavještajni izvori tvrde da su izraelski vojni zvaničnici dopustili da veliki broj palestinskih civila bude ubijen, naročito tokom prvih sedmica i mjeseci sukoba.

Neobično iskreno svjedočenje, napisao je Guradian, dalo je rijedak uvid u iskustva iz prve ruke izraelskih obavještajnih zvaničnika koji su koristili sisteme učenja mašina kako bi pomogli u identifikaciji ciljeva tokom šestomjesečnog rata.

Palestinci utvrđuju štetu nakon povlačenja izraelskih snaga iz bolnice Al Šifa u Gazi, 1. april 2024.
Palestinci utvrđuju štetu nakon povlačenja izraelskih snaga iz bolnice Al Šifa u Gazi, 1. april 2024.

Izraelsko korištenje naprednih sistema umjetne inteligencije u ratu protiv Hamasa ušlo je u neistraženo područje za napredno ratovanje, postavljajući veliki broj pravnih i moralnih pitanja i transformišući odnos između vojnog osoblja i mašina.

"Koliko se ja sjećam, ovo je bez presedana", rekao je jedan obavještajni oficir koji je koristio sistem Lavanda, dodajući da su više vjerovali "statističkom mehanizmu" nego emotivnom vojniku. "Svi, uključujući i mene, izgubili su neku osobu 7. oktobra. Mašina je to učinila hladnokrvno. I to je olakšalo stvari."

Svjedočenje šest obavještajnih oficira, koji su svi bili uključeni u korištenje umjetne inteligencije za identifikaciju meta povezanih sa Hamasom i Palestinskim islamskim džihadom tokom rata, predato je novinaru Juvalu Abrahamu koji je izvještaj objavio za izraelsko-palestinsku publikaciju +972 Magazin i izdanju Local Call koje izlazi na hebrejskom, naveo je Guardian.

Sva šestorica obavještajaca su rekla da je sistem Lavanda imao centralnu ulogu u ratu, procesuiranjem velike količine podataka kako bi u kratkom roku identifikovao mete.

Sistem Lavanda je razvio elitni odjel Izraelskih odbrambenih snaga, jedinica 8200, koja se može porediti sa američkom Nacionalnom sigurnosnom agencijom ili GCHQ, Velike Britanije koji je centrala operativnih i obavještajnih komunikacija vlade.

Lavanda je kreirala bazu podataka od desetina hiljada osoba koje su označene kao prvenstveno nisko rangirani pripadnici militantnog ogranka Hamasa.

Ovaj sistem se koristio pored drugog sistema baziranog na umjetnoj inteligenciji koji se naziva Gospel (Jevanđelje), a koji je identifikovao objekte i zgrade kao mete.

Dim nakon izraelskih udara u gradu Rafa, 27. mart 2024.
Dim nakon izraelskih udara u gradu Rafa, 27. mart 2024.

Odabir meta u Gazi

Ubistvo stranih humanitaraca u Gazi pojačalo je pritisak na to kako Izrael vodi rat protiv Hamasa i obnovilo propitivanje načina na koji Izraelska vojska vrši selekciju ciljeve u kampanji.

Izraelski zvaničnici su obećali temeljitu istragu nakon što je ubijeno sedam članova humanitarne organizacije Svjetska centralna kuhinja (WCK) koji su 1. aprila pogođeni vazdušnim udarom u centralnom dijelu enklave Pojas Gaze.

Humanitarci su putovali u dva oklopna i jednim standardnim vozilom koja su bila označena logom WCK, duž putanje koju je pripremila i koordinisala Izraelska vojska, kako prenosi France24, dodajući da se na konvoj pucalo iz drona zbog pogrešnih sumnji da se u njemu voze teroristi.

U videoporuci u srijedu, 3. aprila, glavni komandir Izraelskih odbrambenih snaga (IDF), načelnik glavnog štaba Herzi Halevi, nazvao je incident "teškom greškom".

Izraelski premijer Benjamin Netanjahu ranije je izrazio žaljenje zbog "tragičnog slučaja kada su naše snage nenamjerno pogodile nedužne ljude" u Gazi. "To se događa u ratu", dodao je Netanjahu napuštajući bolnicu nakon operacije bruha. "Učinićemo sve da se ovo više ne ponovi."

Šest mjeseci ratovanja u kojem je srušen veći dio Gaze, IDF tvrdi da je ubio oko 13.000 "terorista". Ta je brojka veća od broja smrtnih slučajeva odraslih muškaraca koje su izbrojali Hamasovi zdravstveni zvaničnici, koji su dosljedno tvrdili da žene i djeca čine više od dvije trećine ukupnih žrtava.

U intervjuima za izraelske novine Haaretz, nekoliko komandira rezervnih i stalnih vojski izrazilo je sumnju na tvrdnju da liste IDF-a uključuju samo teroriste.

Obim razaranja i masovni gubitak života ponukali su sve veće ispitivanje procesa pronalaženja meta i ciljanja koje koristi IDF, uključujući i najbliže saveznike Izraela, rekao je Philip Ingram, bivši visoki oficir britanske vojne obavještajne službe.

"Sve je veći osjećaj da kriteriji koje Izrael koristi kada se radi o ciljanju nisu ono što većina zemalja smatra prihvatljivim", objasnio je Ingram. "Izrael ima vrlo dobar i pouzdan proces ciljanja. Ali kad god se ovakvi incidenti dogode, taj se proces naširoko dovodi u pitanje."

Ljudi daju 'pečat' na odluke mašina

Zvaničnici koji su citirani u obimnoj istrazi online publikacije koju zajednički vode Izraelci i Palestinci, rekli su da sistem vještačke inteligencije Lavanda ima 10 posto mogućnost greške. IDF nije negirao postojanje ovog sistema na pitanje +972 Magazina, ali je opovrgnuo da se vještačka inteligencija koristi kako bi se identifikovali teroristi pod sumnjom.

U obimnoj izjavi IDF-a, na koju se poziva CNN, naglašava se da su "informacioni sistemi samo sredstva za analitiku u procesu identifikacije meta", te da Izrael pokušava da "umanji štetu po civile, u onoj mjeri u kojoj je to moguće u operativnim okolnostima koje vladaju u vrijeme udara".

IDF je rekao da "analitičari moraju da provedu nezavisna ispitivanja, u kojima provjeravaju da li identifikovane mete ispunjavaju relevantne definicije u skladu s međunarodnim pravom i dodatnim ograničenjima navedenim u IDF direktivama."

Međutim, jedan je zvaničnik rekao za +972 Magazin "da je osoblje često služilo samo kao "pečat" za odluke mašine" i obično je posvećivalo samo oko 20 sekundi svakoj meti, osiguravajući da su identifikovani muškarci, prije nego što je odobrilo bombaški napad.

Izraelski zvaničnici dugo su tvrdili da je teška artiljerija neophodna kako bi se eliminisao Hamas, čiji borci su ubili više od 1.200 ljudi u Izraelu i odveli stotine talaca u napadu 7. oktobra, nakon kojeg je izbio tekući rat u Gazi.

Tehnologija prepoznavanja lica u ratu

Tehnologija identifikacije lica je prethodno korištena u Gazi u potrazi za Izraelcima koje je Hamas odveo kao taoce tokom napada 7. oktobra, rekli su obavještajni oficiri.

Nakon što je Izrael započeo kopnenu ofanzivu u Gazi, program je intenzivno prebačen na to da poveže bilo koga ko ima veze da Hamasom ili drugim militantnim grupama. Ponekad se desilo da tehnologija pogrešno označi civile kao tražene militante Hamasa, rekao je jedan oficir.

Program za identifikaciju lica, koji vodi izraelska vojno-obavještajna jedinica, uključujući cyber-obavještajnu jedinicu 8200, oslanja se na tehnologiju privatne izraelske kompanije Corsight, rekla su četiri izvora, naveo je New York Times, dodajući da takođe koristi Google Photos.

U kombinaciji, ove dvije tehnologije su omogućile Izraelu da vrši odabir lica u gomili i sa zrnastim snimcima dronova. Troje ljudi koji su upoznati sa programom su rekli da su javno progovorili jer su zabrinuti da je Izrael zloupotrijebio vrijeme i resurse.

Tehnologija prepoznavanja lica proširila se širom svijeta posljednjih godina, potaknuta sve sofisticiranijom umjetnom inteligencijom. Dok neke zemlje koriste tehnologiju kako bi olakšale putovanje avionom, Kina i Rusija su koristile tehnologiju protiv manjinskih grupa i za suzbijanje protivnika i neslaganja u društvu. Izraelska upotreba prepoznavanja lica u Gazi ističe se kao primjena tehnologije u ratu.

Facebook Forum

XS
SM
MD
LG